Onderkant fietszadel blijft zichtbaar

Modellenrecht

Om voor modelbescherming in aanmerking te komen, moet een product aan twee eisen voldoen: het moet nieuw zijn en eigen karakter hebben. Als het model onderdeel is van een samengesteld product, dan is er nog een extra eis. Het model moet dan zichtbaar zijn bij normaal gebruik. Maar wat is dat precies? Het Hof geeft uitsluitsel hierover aan de hand van een speciaal patroon van de onderkant van een fietszadel.

Een fiets is een samengesteld product. Een zadel is onderdeel van een fiets, want zonder zadel kun je een fiets niet gebruiken. Gaat het bij normaal gebruik dan om wat je ziet als je het product gebruikt (dus als je aan het fietsen bent)? In dat geval kan het design van de onderkant van een zadel geen model zijn. Als fietser kun je namelijk tijdens het fietsen de onderkant van je zadel niet zien. Of moet je normaal gebruik breder uitleggen?

Het Europese Hof kiest die laatste route. Onder normaal gebruik valt niet alleen het doel van het product (fietsen), maar ook andere gebruik (behalve onderhoud en reparatie). Een fiets stal je namelijk ook in een fietsenrek of je tilt hem op om te vervoeren. Dat valt ook onder normaal gebruik waarbij de onderkant van een zadel wel degelijk zichtbaar is. Een belangrijke uitspraak voor bedrijven om het ontwerp van onderdelen te beschermen als model en voor bedrijven die alternatieven hiervoor aanbieden om meer afstand te nemen van het originele design.