Online is van alles te koop. Van Louis Vuitton tasjes tot medicijnen. De prijzen zijn dusdanig dat het wel heel aantrekkelijk wordt om dit te kopen. Echter, het merendeel is nep. Natuurlijk jammer bij schoenen die waardeloos lopen, maar levensbedreigend bij medicijnen. (Dit artikel is tevens verschenen in de weekendbijlage van de HDC kranten.)
Op het internet is de kracht van wat een merk is, goed te zien. Consumenten zoeken producten op merknaam. Het merk is voor de consument een waarborg voor de herkomst van het product, de kwaliteit en werking die de gebruiker mag verwachten. Online is echter ook een relatief veilige plek voor aanbieders van nepproducten. Ze kunnen zich gemakkelijk verschuilen achter een niet traceerbaar nepaccount, terwijl ze ondertussen door merkmisbruik miljarden verdienen over de rug van kopers en merkhouders. In 2010 was de opbrengst van nepmedicijnen 75 miljard euro. Uit onderzoek van de National Association of Boards o Pharmacy (april 2013) blijkt dat ca 97% van alle websites die voorgeschreven medicijnen aanbieden illegaal of frauduleus zijn.
De grote farmaceutische bedrijven hebben nu samen met Interpol de handen ineengeslagen en een Pharmaceutical Crime Program opgesteld om namaakmedicijnen tegen te gaan. Er wordt samengewerkt met bedrijven en publieke sector in 190 landen. Het programma gaat 3 jaar duren en kost 4,5 miljoen dollar. Een essentieel onderdeel van het programma is om het publiek bewust te maken van de gevaren van nep-medicijnen, en voornamelijk via het internet. Daarnaast wordt er getraind op de ontmanteling van de georganiseerde misdaad die zich bezig houden met de namaak, de illegale verkoop of het illegale vervoer van nepmedicijnen.
Afgelopen jaar overleden er 109 hartpatienten in Pakistan aan namaakmedicijnen en in Amerika is drie keer een partij vervalste hartmedicijnen aan ziekenhuizen en apothekers geleverd. In Afrika wordt op grote schaal antibiotica en malariamedicijnen vervalst. Om misbruik tegen te gaan, is daar project M-Pedigree gestart; een gratis SMS service. Na het intoetsen van de unieke code die op het medicijn staat ontvangt de beller de melding “veilig”of “namaak”. Dit trackingsysteem is niet waterdicht en vervalsing ligt op de loer.
In Europa is men ook bezig met een tracking systeem (o.a. via QR codes op de verpakking), om de route te traceren van productie (grondstoffen) tot verkooppunt. Dit zal ook via een SMS-service gaan. Daarnaast zijn er plannen om wettelijk barrières op te werpen.
Medicijnen op voorschrift worden in Nederland via de officiele kanalen geleverd. Arts schrijft voor, apotheker levert en betrekt zijn medicijnen van de groothandel. Deze wordt bevoorraad door farmaceutische bedrijven die door de overheid geïnspecteerd zijn. Het is dus aan de consument om bedacht te zijn bij de aanschaf van life-style medicijnen (zoals allergie, erectiestoornissen etc) via het internet en zeker als die producten “goedkoop” worden aangeboden. Een kleine test van Pfizer toont aan dat 80% van alle VIAGRA pillen die online worden aangeboden vals zijn. Namaakmedicijnen kunnen levensbedreigend zijn. Een tracking systeem kan een deel van de problemen ondervangen. Tot die tijd, koop de medicijnen via het vertrouwde kanaal van de apotheek en wantrouw ieder “goedkoop” en niet goed traceerbaar aanbod op het internet.